الف: علم الحدیث روایتی

۱- تعریف: علم الحدیث روایتی علمی است که بوسیلۀ ان اقوال، افعال، احوال و تأییدات پیامبر ج روایت و شناخته می‌شوند [۱۳۰].

۲- موضوع: موضوع علم الحدیث روایت‌های وارده از پیامبر ج است از حیث اقوال و افعال و احوال و تأییدات [۱۳۱].

۳- فایده: فایدۀ علم الحدیث روایتی اطلاع و آگاهی از اقوال و افعال و احوال و تأییدات پیامبر است [۱۳۲].

توجه: مسایل علم الحدیث روایتی برخلاف مسایل تمام علوم دیگر مسایل کلی نیستند بلکه مسایل جزئی و قضایای شخصیّه می‌باشند مانند: پیامبر ج چنین فرمود، چنین کرد و چنین بود [۱۳۳].

[۱۳۰] قواعد فی علوم الحدیث ص ۲۲، مصطلح الحدیث ص ۴، شرح بر کوی ص ٧. [۱۳۱] مصطلح الحدیث ص ۴، شیخ سیوطی در تدریب الراوی ص ۵ گفته است: موضوع علم الحدیث روایتی متن و سند است نه شخص پیامبر زیرا شخص یک انسان موضوع علم طب است و متأخرین و از جمله در شرح بر کوی ص: ۵ برای دفع اعتراض شیخ سیوطی توضیح داده‌اند که شخص پیامبر با حیثیت نامبرده موضوع علم الحدیث روایتی است. [۱۳۲] مصطلح الحدیث ص ۴، شرح بر کوی: فایده آن را دسترسی به سعادت دین و دنیا ذکر کرده است. [۱۳۳] مصطلح الحدیث ص ۴ و ۵.