۱۴- باب: قَولُهُ عَزَّ وَجَلَّ: ﴿إِنَّ ٱلَّذِينَ يَشۡتَرُونَ بِعَهۡدِ ٱللَّهِ وَأَيۡمَٰنِهِمۡ ثَمَنٗا قَلِيلًا﴾
باب [۱۴]: قوله عزَّ وجلَّ: ﴿به تحقیق کسانی که پیمان الهی و سوگندهای خود را به بهای اندکی میفروشند...﴾
۱٧۲۵- عَنِ ابْنِ عَبّاس ب أَنَّهُ اخْتَصَمَ إِلَيْهِ امْرَأَتَيْنِ، كَانَتَا تَخْرِزَانِ فِي بَيْتٍ أَوْ فِي الحُجْرَةِ، فَخَرَجَتْ إِحْدَاهُمَا وَقَدْ أُنْفِذَ بِإِشْفَى فِي كَفِّهَا، فَادَّعَتْ عَلَى الأُخْرَى، فَرُفِعَ إِلَى ابْنِ عَبَّاسٍ، فَقَالَ ابْنُ عَبَّاسٍ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ج: «لَوْ يُعْطَى النَّاسُ بِدَعْوَاهُمْ لذَهَبَ دِمَاءُ قَوْمٍ وَأَمْوَالُهُمْ»، ذَكِّرُوهَا بِاللَّهِ وَاقْرَءُوا عَلَيْهَا: ﴿إِنَّ ٱلَّذِينَ يَشۡتَرُونَ بِعَهۡدِ ٱللَّهِ وَأَيۡمَٰنِهِمۡ ثَمَنٗا قَلِيلًا﴾ فَذَكَّرُوهَا فَاعْتَرَفَتْ، فَقَالَ ابْنُ عَبَّاسٍ: قَالَ النَّبِيُّ ج: «اليَمِينُ عَلَى المُدَّعَى عَلَيْهِ» [رواه البخاری: ۴۵۵۲].
۱٧۲۵- از ابن عباسب روایت است که دو زن در نزدش اقامه دعوی کردند، این دو زن در یک خانه – یا در یک غرفه – پینه دوزی میکردند، روزی یکی از آنها در حالی که درفش دستش را سوراخ کرده بود، از خانه برآمد، و ادعا کرد که آن زن دیگر دستش را مجروح ساخته است، موضوعشان به ابن عباسب رسید.
ابن عباسب گفت: پیامبر خدا ج فرمودند: «اگر برای مردم به دعوایشان داده شود، خونهای مردم و اموال مردم از بین میرود»، سوگند خوردن به خدا را به یاد [زن مدعی علیها] دهید، و این آیت را برایش بخوانید: «کسانی که پیمان الهی و سوگندهای خود را به بهای اندکی بفروشند...»،
آنها [عذاب] خدا را بیادش دادند، و او اعتراف کرد، و ابن عباسب گفت: پیامبر خدا ج فرمودند: «قسم برکسی است که دعوی بر علیه او اقامه گردیده است»
.
[۲۵۲] و این در صورتی است که (مدعی علیه) دلیلی برای دفع دعوی از خود نداشته باشد، و گاهی میشود که سوگند در حالات خاصی متوجه خود مدعی میگردد، مانند موضوع قسامت، چنانچه که گاهی سوگند متوجه (مدعی) و (مدعی علیه) هر دو گردد، و این در صورتی است که هر کدام از جانبین من وجه (مدعی) و من وجه (مدعی علیه) باشد، و تفصیل آن را میتوان در کتب فقه مطالعه نمود.